Een zonweringssysteem van scharnieren? Het was niet het plan van de studenten van de TU Delft Faculteit voor Architectuur, maar het bleek de perfecte oplossing voor hun project: ‘Hoewel we niet doelbewust hadden ingezet op een slimme inzet van het scharnier – het leek meer een noodzakelijkheid – kwamen we achteraf tot de conclusie dat het scharnier zowel mobiliteit als stabiliteit bood voor het uiteindelijke product.’ Het resultaat? Een tien! En een zeer mooi innovatief design. Maak kennis met ‘The Clip Shaders’!
BOSCH investeert in de toekomst
Bij BOSCH Scharnieren hechten wij grote waarde aan de toekomst. Daarom zijn wij trots sponsor van duurzame initiatieven en werken wij samen met verschillende opleidingsinstituten. Nadat wij recent voor het Green Team van de Universiteit Twente een scharnier oplossing voor een unieke waterstofauto ontwikkelden, namen architectuur studenten van de TU Delft contact met ons op voor een wel heel bijzonder zonweringssysteem: gemaakt van scharnieren.
Maak kennis met ‘The Clip Shaders’ – een scharniervormig zonweringssysteem
The Clip is een buitenzonwering systeem dat ideaal is voor enkelvoudig gebogen gevels. Elke clip is een vouwelement, dat in geopende toestand volledige zonwering biedt en in gesloten toestand maximaal zicht op de omgeving biedt. Het concept is ontworpen door studenten van het Bucky Lab van de TU Delft, als onderdeel van de master Building Technology. Dit mastervak aan de Faculty of Architecture richtte zich dit jaar op het ontwerp van flexibele, dynamische zonwering systemen voor onregelmatig gevormde glazen gevels. De uitdaging die het aan zijn studenten stelde? Ontwikkel en bouw een innovatieve zonwering oplossing, die in de zomer en winter voor een comfortabel binnenklimaat zorgt én zodoende energie bespaart. Een belangrijk punt waar de huidige statische systemen nog tekort schieten. Een missie die aan Menandros, Sagar, Martijn en Bart wel was toevertrouwd!
“De ontwerpopdracht van 2021’s Bucky Lab: Ontwerp, ontwikkel en bouw een openbaar zonnescherm dat in staat is om onregelmatig gevormde gevels of ramen op aarde te beschaduwen.”
Simpliciteit als sleutel, een scharnier als hart
In het ontwerp van het zonweringssysteem stelden de studenten zich als eis dat het systeem gesloten voor minimaal 90% schaduw zou zorgen, terwijl het geopend voor minder dan 10% visuele afleiding zou geven. Daarnaast diende het scharnierende systeem licht van gewicht te zijn en een snelle openingssequentie te hebben. Al snel kwamen de studenten er achter dat de Clip daarom het best zou functioneren met zo min mogelijk onderdelen en complexiteit. Simpliciteit bleek de sleutel. Bovendien zou het systeem zo gemakkelijk te produceren, (her)gebruiken én recyclen zijn. Om de mechanische onderdelen tot een minimum te beperken, gingen de studenten op zoek naar een scharnierende oplossing voor hun ontwerp.
“The Clip was het meest veelbelovende concept uit verschillende ideeën, ontworpen met eenvoud in gedachten. The Clip is geïnspireerd op een eenvoudige paperclip en imiteert de manier waarop deze wordt geopend en gesloten door een veerachtig mechanisme. Vanuit deze eenvoudige oorsprong kwam de ontwikkeling van het concept tot een functioneel zonweringssysteem op gang.”
Maatwerkscharnier nodig? BOSCH Scharnieren.
Om een precieze functionaliteit te bereiken, was het belangrijk de scharnieren te centreren rond de kritieke punten van de geometrie. Daarom hadden de studenten een speciaal maatwerk scharnier nodig. Al snel bleek dat zij bij BOSCH Scharnieren aan het juiste adres waren voor hun project. Zo vertelt Bart, één van de studenten van het project: ‘Nadat we contact hadden gehad met Jacco, één van de specialisten van BOSCH, konden wij de werktekeningen met de afmetingen van het product opsturen. Vervolgens legde hij uit wat de verschillende opties waren voor de realisatie van het product. Denk hierbij aan materiaalkeuze, maar ook aan de afmetingen van de bevestigingspunten. Dit gaf ons inzicht in het productieproces en de haalbaarheid van een werkend product. Door deze samenwerking hebben wij naast een mooi product, ook meer inzicht gekregen in de praktijk. Dat droeg op zijn beurt weer bij aan de professionaliteit van het product.’
“Het advies en meedenken van BOSCH Scharnieren gaf ons inzicht in het productieproces en de haalbaarheid van een werkend product. Door deze samenwerking hebben wij naast een mooi product, ook meer inzicht gekregen in de praktijk.”
Daarnaast kreeg het team een standaard pianoscharnier ter beschikking gesteld, zodat het team hier zelf direct mee aan de slag kon om een eerste idee te krijgen van een metalen uitvoering van hun project.
Duurzaam en flexibel ontwerp
Uiteindelijk besloot het team voor een scharnier te gaan dat ervoor kon zorgen dat de onderdelen van de Clips een dubbelfunctie konden vervullen: zowel als zonweringsgeometrie en als functionerende scharnieren. Dit zou ervoor zorgen dat de Clips op één locatie geproduceerd en samengesteld kunnen worden, waarbij het gehele design uit hetzelfde materiaal zou bestaan, wat bijdraagt aan de herbruikbaarheid. Zo werden de vleugels vervaardigd uit metalen platen. De scharnieren aan de randen van de vleugels zijn gemaakt door middel van persvorming. De kleine bladen van de Clip openen de bladen. De beweging wordt gestuurd door een draaiende spindel, aangedreven door een stappenmotor. De Clips kunnen worden gemonteerd met behulp van een plug-and-play logica voor een betere aanpasbaarheid en onderhoudsgemak.
“Het scharnier is zo bijzonder omdat het direct geïntegreerd is met ons product. Daarnaast zorgt het voor zowel mobiliteit als stabiliteit.”
Het scharnier in productie bij BOSCH Scharnieren
Perfecte integratie met het product
Bart: ‘Het scharnier is in onze ogen zo bijzonder omdat het direct geïntegreerd is met ons product. Er waren weinig andere opties die het product zo goed tot zijn recht konden laten komen. Hoewel we niet doelbewust hadden ingezet op een slimme inzet van het scharnier – het leek meer een noodzakelijkheid – kwamen we achteraf tot de conclusie dat het scharnier zowel mobiliteit als stabiliteit bood voor het uiteindelijke product.’
‘Voor de uitvoering die de studenten nu hebben gemaakt, hebben wij gebruik gemaakt van roestvrijstaal RVS-304, omdat dit het gemakkelijkst te verwerken en voorhanden is, wat bijdraagt aan de simpliciteit van de productie zoals de studenten dit voor ogen hadden’, vertelt Jacco van BOSCH Scharnieren. ‘Uiteraard kan men, wanneer The Clip wordt ingezet voor een bepaald gebouw, een ander materiaal gebruiken indien dit beter aansluit.’ Zo zou volgens de studenten ook aluminium tot de mogelijkheden behoren, om het product nog lichter te maken.
En de studenten?
Die behaalden een 10 voor hun project!
Proficiat voor deze uitmuntende prestatie en de fijne samenwerking.
“Een speciaal dankwoord gaat uit naar Bosch Scharnieren B.V., voor hun buitengewone vrijgevigheid in het realiseren van de productie van ‘the Clip’, alsmede hun buitengewone enthousiasme tijdens het ontwerpproces.”
Meer over de projecten van Bucky Lab?
Bekijk de website van het vak aan de TU Delft hier!
Bekijk de flyer van The Clip Shaders